.png)
World Economic Forum tarafından yayınlanan ‘’Future of Jobs 2025 ’’ raporu geleceğin meslekleri ve yetkinlikleri hakkında bizlere neler söylüyor?
- Elifilknur tüzün
- 12 Şub
- 5 dakikada okunur
World Economic Forum tarafından yayınlanan ‘’Future of Jobs ’’ raporu hızla değişen iş dünyasında gelecekte hangi yetkinliklerin daha değerli olacağına dair önemli bilgiler sunmakta. Özellikle dijitalleşme, yapay zekâ, sürdürülebilirlik gibi trendlerle birlikte, çalışanlardan beklenen yetkinliklerin evrilmesi bekleniyor.
Future of Jobs raporunun kısa bir özetini ve Türkiye’nin rapordaki değerlendirmelerini sizler için derledik.
Ayrıca dikkat çekici fotoğraflar da içeren World Economic Forum ‘’Future of Jobs Report’’ raporunun full text ine ulaşmak isterseniz, linkini bırakıyorum:
Teknolojik değişim, ekonomik belirsizlik, demografik değişimler ve yeşil dönüşüm – hem bireyleri hem toplumları– 2030 yılına kadar küresel iş gücü piyasasını şekillendirecek ve dönüştürecek başlıca itici güçler arasında yer alıyor.
Future of Jobs Report-Geleceğin İşleri Raporu dünya genelinde 22 farklı endüstri ve 55 farklı ekonomiyi temsil eden, 14 milyondan fazla çalışanı bünyesinde barındıran 1.000'den fazla lider küresel işverenin bakış açılarını bir araya getirerek, makro eğilimlerin iş gücü ve yetkinlikler üzerindeki etkisini inceliyor. Ayrıca, işverenlerin 2025-2030 dönemi için benimsediği iş gücü dönüşüm stratejilerini ele alıyor.
Rapordan öne çıkanlar:
🔁 Dijital erişimin genişlemesi, teknolojiyle ilgili gelişmeler genel olarak en dönüştürücü trend olarak öne çıkıyor. İşverenlerin %60’ı, dijitalleşmenin 2030 yılına kadar işlerini dönüştüreceğini öngörüyor.
En büyük etkiye sahip olması beklenen teknolojiler:
Yapay zeka (AI) ve bilgi işleme (%86)
Robotik ve otomasyon (%58)
Enerji üretimi, depolama ve dağıtımı (%41)
Bu trendler, en hızlı artan ve aynı zamanda en hızlı azalan rolleri belirleyecek.
Aynı zamanda AI ve büyük veri, ağlar ve siber güvenlik ile teknolojik okuryazarlık gibi teknolojiye dayalı yetkinliklere olan talebi artıracak.
📈 Yaşam maliyetlerinin artışı, iş dünyasını en çok etkilemesi beklenen ikinci büyük eğilim olarak öne çıkıyor. İşverenlerin yarısı, 2030'a kadar yaşam maliyetlerindeki artışın işlerini dönüştüreceğini düşünüyor.
Küresel enflasyonda beklenen düşüşe (!) rağmen, ekonomik durgunluk hala büyük bir endişe kaynağı olarak görülüyor.
Yavaş ekonomik büyümenin küresel çapta 1,6 milyon iş kaybına neden olması bekleniyor.
Bu ekonomik dalgalanmalar, yaratıcılık, dayanıklılık, esneklik ve çeviklik gibi becerilere olan talebi artıracak. (VUCA’da yaşam bizden sorulur :)
♻️ İklim değişikliğini önleme çalışmaları, yeşil dönüşümle ilgili en büyük trend olup, genel olarak en dönüştürücü üçüncü trend olarak görülüyor. İşverenlerin %47’si bu trendin işlerini dönüştüreceğini öngörüyor.
En hızlı büyüyen meslekler arasında:
Yenilenebilir enerji mühendisleri
Çevre mühendisleri
Elektrikli ve otonom araç uzmanları
Ayrıca, çevresel sorumluluk bilinci, geleceğin en hızlı büyüyen yetkinlikleri arasına ilk kez girmiş durumda.
👨👨👦👦 Demografik değişimler, küresel ekonomileri ve iş gücü piyasalarını giderek daha fazla dönüştürüyor:
Gelişmiş ekonomilerde yaşlanan ve azalan iş gücü nüfusu
Gelişmekte olan ekonomilerde artan iş gücü nüfusu
Bu durum, yetenek yönetimi, mentorluk, motivasyon ve öz-farkındalık becerilerine olan ihtiyacı artırıyor.
Yaşlanan nüfus, hemşirelik gibi sağlık sektöründeki işlere olan talebi artırırken, genç iş gücü nüfusu, yükseköğretim öğretmenleri gibi eğitimle ilgili mesleklerde ihtiyacı arttırıyor.
⁉️ Jeoekonomik parçalanma ve jeopolitik gerilimler, iş modellerinin dönüşümünü tetikliyor. Araştırmaya katılan şirketlerin %34’ü, önümüzdeki beş yıl içinde iş modellerini değiştirmek zorunda kalacaklarını belirtiyor.
Küresel işverenlerin %23'ü, artan ticaret ve yatırım kısıtlamalarının operasyonlarını şekillendirdiğini belirtiyor.
%21’i, sübvansiyonlar ve sanayi politikalarının etkisini vurguluyor.
Bu trendler, siber güvenlik uzmanları ve ağ güvenliği profesyonellerine olan talebi artırıyor.
Ayrıca, dayanıklılık, esneklik, çeviklik, liderlik ve sosyal becerileri ön plana çıkıyor.
İş Gücü Dönüşümü ve Yetkinliklere Etkisi:
2025-2030 döneminde yapısal iş gücü piyasası dönüşümleri, mevcut işlerin %22’sinin sıfırdan ortaya çıkması veya yok olması ile sonuçlanacak.
Yeni ortaya çıkacak işlerin oranı: %14 (170 milyon iş)
Kaybolacak işlerin oranı: %8 (92 milyon iş)
Net büyüme: %7 (78 milyon yeni iş)
En hızlı büyüyecek meslekler:
Ön saflarda çalışanlar: Çiftçiler, kuryeler, inşaat işçileri, satış personelleri ve gıda işleme çalışanları
Bakıma dayalı meslekler: Hemşireler, sosyal hizmet uzmanları ve bireysel bakıcılar
Eğitim sektörü: Üniversite ve lise öğretmenleri
Teknoloji bazlı meslekler:
Büyük veri uzmanları
Fintech mühendisleri
Yapay zeka ve makine öğrenimi uzmanları
Yazılım ve uygulama geliştiricileri
Yeşil ve enerji dönüşümüyle ilgili meslekler:
Otonom ve elektrikli araç uzmanları
Çevre mühendisleri
Yenilenebilir enerji mühendisleri
En hızlı daralacak meslekler:
Ofis ve sekreterlik işleri: Kasiyerler, gişe memurları, idari asistanlar ve yönetici sekreterler
Hızla azalan roller: Posta hizmetleri memurları, banka veznedarları ve veri girişi personelleri
İş gücündeki yetkinlik değişimi:
Çalışanların %39’unun yetkinlikleri 2025-2030 arasında dönüşecek veya geçerliliğini yitirecek.
En çok talep gören yetkinlikler:
Analitik düşünme (%70 işveren için kritik)
Dayanıklılık, esneklik ve çeviklik
Liderlik
En hızlı büyüyen yetkinlikler:
Yapay zeka ve büyük veri
Ağlar ve siber güvenlik
Teknoloji okuryazarlığı
Yaratıcı düşünme, merak ve yaşam boyu öğrenme
İşverenlerin %85’i çalışanlarını yeniden beceri kazandırma (reskilling) ve beceri geliştirme (upskilling) süreçlerine tabi tutmayı planlıyor.
%70’i yeni becerilere sahip çalışanları işe almayı düşünüyor.
%40’ı, becerileri eskiyen çalışanları işten çıkarmayı planlıyor.
%50’si, mevcut çalışanlarını farklı roller için eğitmeyi hedefliyor
Ana yetkinliklerin en öne çıkanları ise şu şekilde:
Analitik düşünme, dayanıklılık, esneklik ve çeviklik, liderlik ve sosyal etki, yaratıcı düşünme, motivasyon ve öz farkındalık, teknolojik okuryazarlık, empati ve aktif dinleme, merak ve yaşam boyu öğrenme, yetenek yönetimi, müşteri odaklılık, yapay zeka ve büyük veri, sistem düşüncesi, kaynak yönetimi ve operasyonlar, güvenilirlik ve detaylara dikkat, kalite kontrol, mentorluk, ağlar ve siber güvenlik, tasarım ve kullanıcı deneyimi, çok dillilik, pazarlama ve medya, matematik, çevresel sorumluluk, programlama.
Tabloda her bir yetkinliğin ne oranda ana ve yükselen yetkinlikler ve ne oranda önemi artacak yetkinlikler olarak sınıflandığını görebilirsiniz.
Türkiye ile ilgili raporda yer alan iç görüler:
Dijital erişimin genişlemesinin, 2025-2030 döneminde Türkiye'de işgücü piyasasında değişimi tetiklemesi bekleniyor. Ülkede faaliyet gösteren şirketler, yapay zekâ, robotik ve enerji teknolojileri gibi yeniliklerin operasyonlarını dönüştüreceğini öngörüyor.
Bu beklentiler, ülkede en hızlı büyümesi öngörülen meslekler listesine de yansıyor. Bu meslekler arasında Robotik Mühendisleri, Yenilenebilir Enerji Mühendisleri ve Otonom ve Elektrikli Araç Uzmanları yer alıyor. İşverenler, 2030 yılına kadar iş başında kullanılan becerilerin %44’ünün değişime uğrayacağını tahmin ediyor; bu oran, küresel ortalama olan %39’un üzerinde.
Yapay zekâ ve büyük veri, teknolojik okuryazarlık, ağlar ve siber güvenlik, ülkede en hızlı büyüyen beceriler arasında yer alıyor. Ayrıca, çok dilliliğin öneminde küresel ortalamadan daha yüksek bir artış bekleniyor.
İş dönüşümünü yönlendiren makro trendler:
Dijital erişimin genişlemesi, yaşam maliyetinin artışı, yükselen fiyatlar ve enflasyon, karbon azaltımına yönelik artan çabalar ve yatırımlar, iklime uyum sağlamaya yönelik artan çabalar ve yatırımlar, işgücü ve sosyal konulara artan odaklanma, yavaşlayan ekonomik büyüme, artan jeopolitik bölünmeler ve çatışmalar, küresel ticaret ve yatırıma yönelik artan kısıtlamalar, artan devlet teşvikleri ve sanayi politikaları vb.
İş dönüşümünü yönlendiren teknoloji trendleri:
Yapay zeka ve bilgi işleme teknolojileri (Büyük Veri, VR, AR), robotlar ve otonom sistemler, enerji üretimi, depolama ve dağıtımı, yeni malzemeler ve kompozitler, yarı iletkenler ve bilgi işlem teknolojileri, algılama, lazer ve optik teknolojiler, kuantum ve şifreleme, biyoteknoloji ve gen teknolojileri, uydular ve uzay teknolojileri.
Dönüşümün önünü tıkayacak sebepler ve etkileme oranı:
İşgücü Piyasasında Beceri Açıkları (%66), Sektöre yetenek çekebilme zorluğu (%42), Yatırım sermayesi eksikliği (%40), Yeterli Veri ve Teknik Altyapı Eksikliği (%36)
İş dönüşümü için kilit roller:
Sürdürülebilirlik Uzmanları, Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi Uzmanları, İş Geliştirme Profesyonelleri, İş Zekası Analistleri
2030'a kadar kullanım alanı artacak yetkinlikler:
Analitik düşünme, dayanıklılık, esneklik ve çeviklik, liderlik ve sosyal etki, yaratıcı düşünme, network ve siber güvenlik, yapay zeka ve büyük veri, teknolojik okuryazarlık.
Kısa bir özetine yer verdiğimiz yazımızın detaylarını merak ederseniz raporun 208 ve 209’uncu sayfalarında Türkiye özelinde hazırlanmış tabloları okumanızı tavsiye ederiz.
Sonuç olarak, 2030 yılına kadar küresel iş gücü piyasası önemli değişimlerden geçecek. Dijitalleşme, ekonomik zorluklar, iklim değişikliği ve demografik dönüşümler iş dünyasını yeniden şekillendirirken, şirketlerin çalışanlarını sürekli olarak yeni becerilerle donatması kritik bir gereklilik olacak. İş dünyasında yer almak isteyen her çalışanın bu yeni yetkinlikleri geliştirmesi, kendisini güncellemesi ve bu becerilere yatırım yapması gerekecek.
Derleyen: Elif İlknur Tüzün
댓글